Hang Sơn Đoòng, nằm trong Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình, Việt Nam, được khám phá và biết đến là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới. Với vẻ đẹp kỳ vĩ và những đặc điểm độc đáo, hang động này không chỉ thu hút sự chú ý của các nhà thám hiểm và nhà khoa học, mà còn trở thành điểm đến mơ ước của nhiều du khách yêu thích khám phá thiên nhiên hoang sơ. Hãy cùng FoodVietnamese.com tìm hiểu chi tiết về hang động lớn nhất Thế Giới này nhé.
Khám phá hang Sơn Đoòng
Lịch sử khám phá
Hang Sơn Đoòng được khám phá vào năm 1991 khi Hồ Khanh, một người dân địa phương, tình cờ tìm ra khi lánh vào cửa hang để tránh mưa. Sau một thời gian, đến năm 2006, khi đoàn thám hiểm Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh đến khu vực này thăm dò, Hồ Khanh mới báo cho họ. Phải khó khăn lắm ông mới tìm lại được cửa hang vốn nằm sâu trong rừng già với địa hình khá hiểm trở, cách xa đường lớn và không thể phát hiện thấy trên Google Earth. Chính ông cũng đã đặt tên cho hang động này.
Sau khi tìm thấy và khám phá hang Sơn Đoòng vào ngày 5 tháng 4 năm 2009, đoàn thám hiểm Hoàng gia Anh đã làm chấn động cả thế giới. Việc tìm ra hang Sơn Đoòng được ví như việc tìm thấy đỉnh núi Everest dưới lòng đất. Đoàn thám hiểm Hoàng gia Anh cũng đã dành vinh dự cho Hồ Khanh đặt tên hang này. Sau khi được công bố, hang Sơn Đoòng đã thu hút sự quan tâm của nhiều hãng truyền thông lớn trên thế giới như Daily Mail, Telegraph, The Sun, Breitbart, Newser… Những câu chuyện, hình ảnh về hành trình khám phá hang đã được lan tỏa khắp nơi, góp phần đưa Sơn Đoòng trở thành biểu tượng khám phá tiên phong và kỳ vĩ.
Hang Sơn Đoòng được hình thành khoảng 2-5 triệu năm trước, khi nước sông chảy ngang qua vùng đá vôi đã bị vùi lấp dọc theo một đường đứt gãy. Dòng nước đã làm xói mòn và nạo ra một đường hầm khổng lồ trong lòng đất dưới dãy núi. Với những đặc điểm độc đáo và quy mô vượt trội, hang Sơn Đoòng đã đưa vùng hang động Phong Nha – Kẻ Bàng trở thành vương quốc hang động lừng lẫy thế giới. Các nhà khoa học địa chất thế giới cũng nhận định Sơn Đoòng là hang động kỳ vĩ nhất thế giới.
Vị trí địa lý
Hang Sơn Đoòng nằm tại xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, Việt Nam. Tọa độ địa lý của hang Sơn Đoòng là 17°27’25.88″ Bắc, 106°17’15.36″ Đông. Hang Sơn Đoòng nằm sâu trong lòng Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, là một phần của hệ thống ngầm liên kết với hơn 150 động khác ở Việt Nam gần biên giới với Lào. Chính vị trí này làm cho Sơn Đoòng trở nên bí ẩn và ít bị tác động bởi con người cho đến khi nó được khám phá.
Với chiều dài gần 9 km, chiều rộng lên đến 150 m, chiều cao tối đa 200 m và thể tích lên đến 38,5 triệu m³, Hang Sơn Đoòng đã vượt qua hang Hươu ở Malaysia để trở thành hang động tự nhiên lớn nhất thế giới. Khám phá này đã thay đổi bản đồ địa lý hang động toàn cầu và mang lại sự công nhận quốc tế về tiềm năng du lịch và giá trị thiên nhiên của Việt Nam.
Phải nói rằng Sơn Đoòng không chỉ là một kỳ quan thiên nhiên của Việt Nam mà còn là một báu vật của thế giới. Vị trí của Sơn Đoòng, được bao bọc bởi những cánh rừng rậm rạp và các dãy núi đá vôi, tạo nên một hệ sinh thái độc lập và phong phú. Điều này càng làm tăng thêm vẻ bí ẩn và hấp dẫn của Sơn Đoòng, khiến cho mỗi chuyến thám hiểm đến đây đều giống như một hành trình khám phá mới mẻ không bao giờ kết thúc.
Kích thước và cấu trúc
Với chiều dài gần 9 km và thể tích lên tới 38,5 triệu mét khối, Hang Sơn Đoòng được coi là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới. Những con số này thật sự ấn tượng khi ta vẫn thường so sánh Sơn Đoòng với những hang động nổi tiếng khác. Chẳng hạn, Deer Cave ở Malaysia, trước đây được coi là hang động tự nhiên lớn nhất, cũng chỉ có thể tích khoảng 8 triệu m³, khiến Sơn Đoòng lớn gấp gần 5 lần.
Hang Sơn Đoòng có những đặc điểm cấu trúc độc đáo và phức tạp, gồm:
- Nhũ đá khổng lồ: Cao hơn 80 m, chúng được hình thành từ sự kết tủa của khoáng chất trong hàng triệu năm, tạo nên những hình thù độc đáo và kỳ vĩ.
- Hành lang Hy vọng và Tầm nhìn: Đây là một trong những khu vực lớn nhất của Hang Sơn Đoòng, với chiều cao lên tới 200 m và chiều rộng hơn 150 m, đủ để một tòa nhà 40 tầng hoặc một chiếc Boeing 747 bay qua.
- Sông ngầm: Một con sông ngầm chảy bên trong Hang Sơn Đoòng, kết hợp từ nước chảy từ hang Én và hang Khe Ràng, tạo nên một dòng chảy bí ẩn mà các nhà thám hiểm chưa khám phá hết.
- Hố sụt: Sơn Đoòng có hai hố sụt lớn – Hố sụt 1 (Coi chừng khủng long) và Hố sụt 2 (Vườn Edam). Các hố sụt này do trần hang sụt lún, tạo ra những lỗ lớn, cho phép ánh sáng mặt trời chiếu vào, góp phần duy trì và phát triển hệ sinh thái bên trong hang.
- Hành lang Hóa thạch: Nằm cạnh con sông ngầm, ở độ sâu 40 m dưới bãi cắm trại, với nhiều hóa thạch san hô hàng trăm triệu năm tuổi.
- Ngọc trai hang động: Những viên ngọc trai hang động được hình thành từ những giọt nước rơi từ trần hang xuống các hồ, có kích thước từ hạt đậu đến bằng quả bóng chày.
Những đặc điểm độc đáo này không chỉ làm cho hang Sơn Đoòng trở nên nổi bật và ấn tượng, mà còn tạo nên một hệ sinh thái riêng biệt và phức tạp. Việc khám phá và nghiên cứu Sơn Đoòng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành và các quá trình địa chất của Trái Đất.
Hệ sinh thái độc đáo
Hệ sinh thái trong hang Sơn Đoòng là một thế giới ngầm vô cùng phong phú và đa dạng, tồn tại và phát triển trong điều kiện khắc nghiệt. Có những loài sinh vật mà chúng ta chỉ có thể tìm thấy ở đây, phần lớn đã thích nghi với môi trường tối tăm và ẩm ướt của hang động. Những điều này không chỉ khơi gợi sự tò mò của các nhà khoa học mà còn làm say mê những ai đam mê khám phá.
Trong hang Sơn Đoòng, các nhà thám hiểm đã quan sát thấy nhiều loài động vật như khỉ, rắn, sóc, chuột, dơi, và chim. Đặc biệt, nhóm thám hiểm còn phát hiện 7 loài mới bao gồm:
- Cá
- Nhện
- Bọ cạp
- Tôm
- Dế
- Bọ chó
- Động vật phù du
Tất cả những loài mới phát hiện này đều hoàn toàn trắng và không có mắt, hậu quả của việc tồn tại trong bóng tối hoàn toàn. Điều này cho thấy sự thích nghi và biến đổi mạnh mẽ của các loài sinh vật để tồn tại trong môi trường không có ánh sáng mặt trời.
Ngoài ra, việc có những điểm đặc biệt như “Bức tường Vĩ đại của Việt Nam”, một bức tường thạch nhũ cao 90 m, nằm ở cuối hang và cũng là nơi có trần hang cao nhất khoảng 200 m, càng làm tăng thêm độ độc đáo của hệ sinh thái bên trong hang.
Ha người ta tìm thấy Hành lang hóa thạch với những hóa thạch san hô từ 300 triệu năm trước, vùng đồng thời là một minh chứng cho lịch sử phong phú và quý giá của hang động này. Các hố sụt tạo ra những khu rừng nhỏ bên trong hang, như Hố sụt thứ nhất – “Vọng khủng long” và Hố sụt thứ hai – “Vườn Edam”, là những nơi mà ánh sáng mặt trời đã giúp cho các loài thực vật và vi sinh vật phát triển mạnh mẽ.
Hệ sinh thái độc đáo này đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà khoa học và nhà nghiên cứu, không chỉ để khám phá những điều mới mẻ mà còn hiểu rõ hơn về cách các loài sinh vật thích nghi và tiến hóa trong môi trường khắc nghiệt.
Đặc điểm nổi bật
Hang Sơn Đoòng không chỉ là hang động lớn nhất thế giới, mà còn nổi bật bởi những nét đặc trưng vô cùng độc đáo. Với chiều dài gần 9 km và thể tích lên tới 38,5 triệu mét khối, kích thước khổng lồ của Sơn Đoòng đã làm cho nó trở thành một kỳ quan thiên nhiên có một không hai.
Một đặc điểm nổi bật của Sơn Đoòng là hệ thống thạch nhũ và khe hở đá vô cùng ấn tượng. Hang có nhiều thạch nhũ có hình thù kỳ lạ, đặc biệt là điểm chứa cả rừng cây nguyên sinh đang phát triển ở trong lòng hang. Sự xuất hiện của “Vườn địa đàng”, một đoạn mái của hang Sơn Đoòng bị sập nhiều năm trước đã tạo điều kiện cho ánh sáng ùa vào, cây cối xum xuê phát triển. Vườn địa đàng có diện tích rất lớn, với nhiều thực vật, nước rộng mênh mông, bao quanh bởi những cụm cây rừng và thực vật đủ loại, hệ sinh thái đa dạng của vùng nhiệt đới.
Một điểm đáng chú ý khác là sự xuất hiện của ngọc trai hang động, với những viên ngọc trai quý hiếm được hình thành qua hàng vạn năm. Đây là một vách nhũ đá khổng lồ cao khoảng 70 m, được mệnh danh là “Vạn lý trường thành Việt Nam”.
Không chỉ vậy, Sơn Đoòng còn có một hệ thống sông ngầm và nhiều hố sụt như Hố sụt 1 (Coi chừng khủng long) và Hố sụt 2 (Vườn Edam), tạo ra những điểm tham quan vô cùng ấn tượng và đặc biệt. Những hố sụt này tạo nên cảnh tượng hùng vĩ, không khác gì các bức tranh thần thoại về thế giới ngầm đang tồn tại song song với cuộc sống trên mặt đất.
Những đặc điểm này đã làm cho Sơn Đoòng trở thành một nơi nổi tiếng không chỉ về kích thước mà còn về sự đa dạng và phong phú về cấu trúc và hệ sinh thái. Điều này không chỉ làm say mê các nhà thám hiểm mà còn góp phần tạo nên sức hút mạnh mẽ đối với du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Du lịch hang Sơn Đoòng
Khám phá hang Sơn Đoòng không chỉ là một chuyến thám hiểm mà còn là một cuộc hành trình vượt qua những thử thách và khám phá những điều kỳ diệu mà thiên nhiên ban tặng. Để tham quan hang Sơn Đoòng, du khách phải trải qua một hành trình khám phá kéo dài 4 ngày 3 đêm, với nhiều thử thách về thể lực và sức khỏe. Chỉ có công ty Oxalis được phép tổ chức các tour tham quan hang Sơn Đoòng, với số lượng tối đa 10 khách mỗi đoàn.
Lịch trình tham quan Sơn Đoòng bao gồm nhiều hoạt động:
- Trekking qua các cánh rừng nguyên sinh và dòng suối
- Bơi và vượt qua các đoạn sông ngầm và hố sụt
- Cắm trại qua đêm trong lòng hang động
- Khám phá các khu vực đặc biệt như Vườn địa đàng, Bức tường Vĩ đại Việt Nam, Hành lang hóa thạch
Một số điểm quan trọng cần lưu ý khi tham gia tour Sơn Đoòng:
- Sức khỏe: Du khách cần chuẩn bị kỹ lưỡng về sức khỏe và thể lực. Trước khi tham gia tour, cần có giấy khám sức khỏe từ bác sĩ xác nhận bạn đủ điều kiện.
- Trang thiết bị: Du khách cần mang theo các dụng cụ cơ bản như quần áo ấm, giày leo núi, đèn pin, và các vật dụng cần thiết khác.
- Thời điểm: Thời điểm tốt nhất để khám phá hang Sơn Đoòng là từ cuối tháng 2 đến tháng 4, khi thời tiết mát mẻ và lý tưởng cho việc trekking.
Khám phá hang Sơn Đoòng không chỉ là một chuyến du lịch mà còn là một cuộc thám hiểm đích thực. Từ những khu rừng nguyên sinh, các dòng sông ngầm cho đến các hố sụt khổng lồ và những thạch nhũ hùng vĩ, mọi thứ đều tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp và khác biệt. Mỗi bước chân trong hành trình này đều mở ra những cảnh quan mới đầy mê hoặc, như bước vào một thế giới khác lạ chưa từng được khám phá.
Bảo tồn hang Sơn Đoòng
Việc bảo tồn hang Sơn Đoòng là vấn đề vô cùng quan trọng nhằm duy trì sự cân bằng giữa phát triển du lịch và bảo vệ môi trường tự nhiên. Hang Sơn Đoòng nằm trong Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, một khu vực được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới. Việc bảo vệ Sơn Đoòng cũng như toàn bộ hệ sinh thái xung quanh là một ưu tiên hàng đầu.
Một số biện pháp nghiêm ngặt đã được áp dụng để bảo vệ hang Sơn Đoòng:
- Mỗi năm, chỉ cho phép tối đa 1.000 lượt khách tham quan, với các tour do công ty Oxalis Adventure Tours độc quyền tổ chức.
- Mỗi đoàn chỉ tối đa 10 khách, cùng với đội ngũ hướng dẫn, an toàn, đầu bếp và người mang hành lý.
- Tất cả các thiết bị, đồ dùng và rác thải đều phải mang ra khỏi hang sau mỗi chuyến tham quan.
- Các hoạt động du lịch phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường và an toàn.
Ngoài ra, các nhà khoa học cũng đang tiếp tục nghiên cứu về hang Sơn Đoòng và hệ sinh thái bên trong, nhằm hiểu rõ hơn về loài sinh vật sống trong điều kiện tối tăm và thiếu oxy. Công tác bảo tồn không chỉ dừng lại ở việc bảo vệ hang động mà còn mở rộng ra các chương trình nghiên cứu khoa học, giáo dục cộng đồng và phát triển các chiến lược du lịch bền vững.
Mối quan tâm chính là duy trì sự cân bằng giữa phát triển du lịch và bảo tồn thiên nhiên. Điều này không chỉ giúp giám sát và bảo vệ Sơn Đoòng mà còn đảm bảo rằng kỳ quan này sẽ được gìn giữ và bảo vệ cho các thế hệ tương lai. Các vấn đề như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, và sự can thiệp của con người đều được theo dõi chặt chẽ để đưa ra những giải pháp kịp thời và hiệu quả.
Hang Sơn Đoòng trong văn hóa
Truyền thuyết và văn hóa địa phương
Hang Sơn Đoòng không chỉ là một kỳ quan thiên nhiên mà còn chứa đựng nhiều truyền thuyết và giá trị văn hóa của người dân địa phương. Theo truyền thuyết của người dân địa phương, hang Sơn Đoòng được tin rằng là nơi trú ngụ của các vị thần linh. Họ tin rằng hang động này là một thế giới khác, một thế giới bí ẩn và linh thiêng. Người dân địa phương thường gọi hang Sơn Đoòng là “hang của các vị thần” và họ rất tôn kính nơi này.
Trong văn hóa của người dân xung quanh, hang Sơn Đoòng còn được coi là một biểu tượng của sự hùng vĩ và vẻ đẹp tự nhiên. Hang động này được xem như một kiệt tác của thiên nhiên, một điều kỳ diệu mà con người không thể tạo ra được. Vì vậy, hang Sơn Đoòng đã trở thành một nguồn cảm hứng cho nghệ thuật, văn học và các hoạt động văn hóa khác của người dân địa phương.
Việc khám phá và công bố hang Sơn Đoòng đã thu hút rất nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan, góp phần quảng bá hình ảnh du lịch Việt Nam ra thế giới. Điều này cũng tạo thêm nhiều cơ hội kinh tế và việc làm cho người dân địa phương. Các lễ hội văn hóa, chương trình nghệ thuật và hoạt động cộng đồng xoay quanh tema Sơn Đoòng ngày càng phát triển, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa của người dân.
Hang Sơn Đoòng không chỉ là một kỳ quan thiên nhiên, mà còn là một phần quan trọng trong văn hóa và truyền thuyết của người dân địa phương. Nó đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch và kinh tế của khu vực, đồng thời kết nối văn hóa và thiên nhiên theo cách vô cùng đặc biệt và sâu sắc.
Hang Sơn Đoòng trong nghệ thuật
Hang Sơn Đoòng, với vẻ đẹp kỳ vĩ và huyền bí, đã trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho nhiều nghệ sĩ và tác phẩm nghệ thuật. Trong hội họa, các bức tranh sơn dầu, tranh sơn mài và tranh thủy mặc ghi lại những khung cảnh ấn tượng của hang Sơn Đoòng, từ những thạch nhũ khổng lồ, các doline phủđầy rừng cây cho đến những dòng sông ngầm bí ẩn. Các nghệ sĩ đã sử dụng những màu sắc rực rỡ và kỹ thuật sáng tạo để truyền tải vẻ đẹp huyền ảo của hang động này.
Trong âm nhạc, nhiều nhạc sĩ Việt Nam đã sáng tác các bài hát ca ngợi vẻ đẹp của hang Sơn Đoòng, từ những giai điệu trữ tình đến những bản nhạc mang âm hưởng dân gian. Những ca khúc này không chỉ tôn vinh Sơn Đoòng mà còn khơi gợi tình yêu và trân trọng đối với thiên nhiên. Hang động này trở thành một biểu tượng của niềm tự hào dân tộc, một chủ đề thường được khai thác trong âm nhạc và văn hóa nghệ thuật Việt Nam.
Trong văn học, các tác giả đã sáng tác rất nhiều tác phẩm lấy cảm hứng từ hang Sơn Đoòng, từ những truyện ngắn, tiểu thuyết cho đến thơ ca. Các tác phẩm này mô tả một cách sinh động vẻ đẹp huyền bí và sức mạnh của hang động, đồng thời gửi gắm những thông điệp về bảo vệ môi trường và tôn trọng thiên nhiên. Chẳng hạn, một số tiểu thuyết đã lấy bối cảnh là hang Sơn Đoòng, đưa người đọc vào lựa chọn giữa hành trình khám phá, tìm hiểu về lịch sử địa chất cũng như các sinh vật kỳ bí bên trong hang. Những trang viết đầy cảm hứng này đã tạo nên phong trào yêu thiên nhiên, khám phá và khám phá lại giá trị văn hóa và lịch sử mà Sơn Đoòng mang lại.
Trong lĩnh vực nhiếp ảnh, Sơn Đoòng cũng là một đề tài được nhiều nhiếp ảnh gia săn đón. Những bức ảnh chụp tại đây luôn toát lên vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ và bí ẩn, hấp dẫn ánh nhìn của nhiều người. Những nhiếp ảnh gia nổi tiếng đã phải dành nhiều thời gian và công sức để chụp được những khoảnh khắc tuyệt đẹp tại Sơn Đoòng, qua đó giới thiệu những góc nhìn độc đáo về kỳ quan này đến cộng đồng yêu nghệ thuật trên toàn thế giới.
Tầm quan trọng quốc tế
Hang Sơn Đoòng không chỉ quan trọng ở cấp độ quốc gia mà còn có tầm ảnh hưởng lớn lao trên trường quốc tế. Ban đầu, khi hang động này được khám phá, nó đã tạo ra một cơn sốt trong giới khoa học và thám hiểm. Sơn Đoòng được coi là “thánh địa” của những người yêu thiên nhiên và say mê khám phá. Với chiều dài gần 9 km, chiều rộng lên đến 150 m, chiều cao tối đa 200 m và thể tích đạt tới 38,5 triệu m³, Sơn Đoòng đã khiến mọi người kinh ngạc và thán phục vì kích thước khổng lồ và hệ sinh thái phong phú.
Nằm trong Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, một di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận, Sơn Đoòng càng thêm quan trọng. Việc được UNESCO công nhận không chỉ khẳng định giá trị thiên nhiên của Sơn Đoòng mà còn giúp bảo vệ và bảo tồn long trọng kỳ quan này. Điều này không chỉ có ý nghĩa về mặt bảo vệ môi trường mà còn đóng góp lớn vào phát triển du lịch bền vững, mang lại nguồn lợi kinh tế lâu dài cho khu vực và quốc gia.
Sơn Đoòng là điểm đến hấp dẫn cho các nhà thám hiểm từ khắp nơi trên thế giới. Những chuyến khám phá và khảo sát tại đây đã mang lại nhiều thông tin quý báu, không chỉ về địa chất mà còn về sinh học và môi trường. Những phát hiện trong hang động này đã giúp mở rộng hiểu biết về hệ sinh thái ngầm và cống hiến nhiều thông tin giá trị cho giới khoa học.
Không chỉ là một điểm đến của du lịch mạo hiểm và khám phá, Sơn Đoòng còn là nơi truyền cảm hứng nghệ thuật và văn hóa. Điều này đã thể hiện qua vô số tác phẩm nghệ thuật, nhiếp ảnh, phim ảnh và các nghiên cứu khoa học. Những hoạt động liên kết giữa văn hóa và du lịch tại đây đã không chỉ nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc bảo vệ môi trường mà còn tạo ra một nền tảng bền vững cho phát triển kinh tế – xã hội.
Hang Sơn Đoòng, với những đặc điểm độc đáo và hiện diện hùng vĩ, không chỉ là một trong những kỳ quan thiên nhiên lớn nhất thế giới mà còn là một biểu tượng của hùng vĩ và sức mạnh của thiên nhiên. Từ lịch sử khám phá đầy thú vị cho đến vị trí địa lý độc đáo, kích thước khổng lồ, cấu trúc phức tạp và hệ sinh thái phong phú, Sơn Đoòng đã thu hút biết bao quan tâm của giới khoa học, thám hiểm cũng như du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Không chỉ dừng lại ở giá trị tự nhiên, Sơn Đoòng còn sâu sắc kết nối với văn hóa và lịch sử địa phương, góp phần làm phong phú thêm văn hóa Việt Nam qua những câu chuyện, truyền thuyết và các tác phẩm nghệ thuật. Những điều này không chỉ tôn vinh Sơn Đoòng mà còn thể hiện trân trọng và bảo vệ giá trị thiên nhiên quý báu mà chúng ta may mắn được thừa hưởng.
Việc bảo tồn Sơn Đoòng đã và đang được thực hiện một cách nghiêm ngặt và chặt chẽ, nhằm duy trì cân bằng giữa phát triển du lịch bền vững và bảo vệ môi trường. Chính những nỗ lực này đã giúp cho Sơn Đoòng không chỉ là một điểm đến du lịch nổi tiếng mà còn trở thành một niềm tự hào của cả quốc gia và góp phần quan trọng vào việc bảo vệ và nghiên cứu thiên nhiên trên toàn thế giới.
Hang Sơn Đoòng sẽ mãi là một biểu tượng sống động của thiên nhiên Việt Nam, một điểm đến mơ ước cho bất kỳ ai yêu thiên nhiên, yêu khám phá và yêu cuộc sống. Hãy cùng nhau bảo vệ và giữ gìn kỳ quan thiên nhiên này cho các thế hệ mai sau, để họ cũng được chiêm ngưỡng, khám phá và tự hào về di sản to lớn mà chúng ta có.
